To jest 223. odcinek podcastu Porozmawiajmy o IT, w którym z moimi gośćmi rozmawiam o zielonej energii w IT i strategicznym partnerstwie grupy Polsat Plus z Google Cloud. 

Sponsorem tego odcinka jest Oktawave.

Notatkę, linki oraz transkrypcję do dzisiejszego odcinka znajdziesz pod adresem porozmawiajmyoit.pl/223. Podcast Porozmawiajmy o IT jest dostępny zupełnie za darmo. Obowiązuje tylko jedna zasada: Jeśli jesteś tu przynajmniej po raz drugi, to po pierwsze rozgość się, a po drugie odwdzięcz za te treści, wystawiając ocenę w Twojej aplikacji podcastowej lub polecając odcinek w social mediach. Dziękuję. 

Ja się nazywam Krzysztof Kempiński. Moją misją jest poszerzanie horyzontów ludzi z branży IT, co realizuję m.in. poprzez ten podcast. A teraz zapraszam Cię już do odcinka. 

Odpalamy! 

 

Cześć, dzisiaj mam okazję gościć aż trzy znamienite osoby, są nimi:

Maciej Kuźniar, pomysłodawca, główny architekt i CTO polskiej chmury obliczeniowej Octawave, wcześniej od 2003 roku związany z K2 Internet SA, gdzie odpowiadał za rozwój i utrzymanie infrastruktury IT. Współtworzył biznesowy sukces działu zajmującego się hostingiem zaawansowanych systemów IT dla kluczowych klientów K2. Autor koncepcji technologicznie wspierających rozwój biznesu oraz rozwiązań architektonicznych gwarantujących wysoką dostępność i spełniających rygorystyczne wymogi serwisowe. 

Moim drugim gościem jest Grzegorz Bartler, członek zarządu Netia SA, wiceprezes Asseco Poland. Posiada bogate doświadczenia w zarządzaniu strategicznymi projektami IT, przede wszystkim dla firm z sektora telekomunikacyjnego. Do zarządu Netii i na stanowisko dyrektora generalnego ds. techniki został powołany w maju 2018. Od lipca 2020 jest też wiceprezesem Asseco Poland, odpowiedzialnym za pion telekomunikacji i mediów. Z grupą Polstat Plus jest związany od 2010 roku. Początkowo jako dyrektor Departamentu Business Intelligence w Polkomtelu, operator sieci Plus, a następnie również w cyfrowym Polsacie. Oprócz konsolidacji obszaru BI grupy odpowiadał m.in. za kluczowe projekty transformacyjne. Wcześniej przez ponad 15 lat pracował w SAS Institute, gdzie m.in. jako dyrektor konsultingu dla sektora Telco dostarczał szerokie spektrum rozwiązań IT i BI. Realizował również projekty dla firm z sektora publicznego, finansowego czy energetycznego. 

I moim trzecim gościem jest Radosław Semkło, dyrektor IT Polkomtel, jest absolwentem Wydziału Cybernetyki Wojskowej Akademii Technicznej oraz doktorem Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej. Ukończył również studia MBA w Szkole Głównej Handlowej. Od ponad 20 lat pracuje dla sektora telekomunikacyjnego. Na początku swojej kariery zawodowej związany z siłami powietrznymi Wojska Polskiego uczestniczył w projektach informatycznych związanych z tworzeniem, a następnie integracją zautomatyzowanych systemów dowodzenia sił powietrznych ze strukturami NATO, a w szczególności symulacją działań sił powietrznych. Od 2020 roku odpowiadał za obszar IT w Polkomtelu. Jest też członkiem zarządu do spraw IT w Plus Banku. 

Maciej, Grzegorz, Radek, bardzo miło mi gościć Was w podcaście. 

 

Grzegorz Bartler: Dzień dobry.

Maciej Kuźniar: Dzień dobry.

Radek Semkło: Dzień dobry.

 

Tak sobie myślę, że Waszym doświadczeniem, Waszą biografią dałoby się pewnie cały odcinek zapełnić, zebrało się pewnie tych różnych rzeczy tutaj. Nieraz minimum tych 20 lat doświadczenia słyszałem w przedstawieniu, więc to faktycznie tych doświadczeń jest sporo. Ale to tym bardziej się cieszę, że mamy tutaj okazję się spotkać i ze sobą porozmawiać. 

No właśnie, tak sobie postanowiliśmy, że dzisiaj poruszymy temat zielonej energii w IT, jak również strategicznego partnerstwa grupy Polsat Plus z Google Cloud. No i powiemy też, jak te dwa tematy się ze sobą łączą. 

Ale że jesteśmy tutaj w podcaście, to muszę Was koniecznie zapytać o to, czy słuchacie podcastów, a jeśli tak, to może macie jakieś audycje, które warto zarekomendować słuchaczom?

 

MK: Pamiętam, Krzysztof, ostatnim razem, jak rozmawialiśmy, to jakoś to był moment, kiedy rzeczywiście podcastów słuchałem więcej. Dzisiaj, a przez ostatnie na pewno parę miesięcy jest gorzej, m.in. pewnie dlatego, że pracowaliśmy wspólnie nad tą wielką umową z Googlem. 

 

Mamy winowajcę. 

 

MK: I koledzy absolutnie nie zostawiali mi przestrzeni na jakiekolwiek podcasty, natomiast wspólnie rozmawialiśmy bardzo dużo. 

 

Świetnie. Grzegorz, Radek, u Was coś się zdarza posłuchać, czy też praca? 

 

RS: Ja z reguły słucham podcastów takich bardziej obyczajowych, czyli Wojewódzki, Kędzierski, czy też Melina Marcina Mellera, ale w wakacje słuchałem Magdy Mołek, ale uwielbiam też Joasię Kołaczkowską z Szymonem Majewskim. Natomiast coś poważniejszego to jestem fanem nieustannie podcastu Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka. Natomiast z technologicznych od czasu do czasu słucham Technicznie rzecz biorąc Macieja Kaweckiego. I z racji zajęcia od czasu do czasu słucham podcastu Na podsłuchu wydawanego przez Niebezpiecznika. 

Natomiast tak przy okazji tej rozmowy przypomniało mi się, że pierwszy raz ze słowem podcast i z audycjami miałem do czynienia, słuchając podcastów Gartnera, tylko że to było z płyt CD, już jakiś czas temu. 

 

Super, dziękuję Ci bardzo. 

 

GB: Ja podcastów miałem okazję słuchać w bardzo dawnych czasach, wtedy kiedy one powstawały. Słuchało się ich na iTunesach i można było wtedy bardzo wygodnie sobie zasubskrybować taki podcast i nowe odcinki wpadały i wtedy można było bardzo łatwo je odsłuchać. Teraz raczej nie słucham podcastów, czyli tylko czytam sobie o technologii w różnych miejscach, gdzie są ciekawe i bieżące informacje. Trochę prościej w wolnej chwili sobie otworzyć telefon i przeczytać parę stron, niż próbować słuchać. Jak jeżdżę, to samochodem staram się nie słuchać, tylko cisza jest najlepszym momentem na odpoczynek. 

 

No tak, to jest naprawdę rzadka w tych czasach możliwość, żeby wsłuchać się w ciszę. Świetnie, dziękuję Wam bardzo za te rekomendacje. Maciej, na pewno masz obszar do poprawy. Następnym razem się spotkamy, to odpytam Cię. 

 

MK:  Zapisuję, Krzysztof. 

 

Dobrze, myślę, że rozpoczniemy sobie od właśnie tematu, o którym mam wrażenie, że coraz więcej się ostatnio mówi i pisze. Tematu zielonej energii w IT. To, że nowoczesne technologie rosną, rozszerzają się i po prostu wykorzystują więcej siły obliczeniowej, oczywiście ma swoje przełożenie też na ten ślad węglowy. 

Chciałbym Was zapytać, czy redukcja śladu węglowego jakoś się ma w ogóle do nowych technologii informatycznych? Czy te technologie są w stanie mieć realny wpływ na redukcję śladu węglowego? Jeśli tak, to czy przychodzą Wam do głowy jakieś przykłady, o których tutaj można powiedzieć? 

 

RS: Redukcja śladu węglowego była jednym z celów strategicznych informatyki grupy Polsat Plus już w 2022 roku. Wtedy chcieliśmy przyłączyć centra przetwarzania danych na zieloną energię i nieco poprawić efektywność systemów chłodzących. Dziś jesteśmy już po tym etapie i wszystkie nasze centra danych są zasilane przez zieloną energię. Natomiast w ramach odpowiedzialności społecznej sformułowaliśmy w IT Grupy Polsat Plus na kolejne lata briefa, którego celem jest znacząca redukcja zużycia energii, bo aż o 30%. 

Dlatego chcemy modernizować posiadane już dziś technologie, współpracować tylko z dostawcami deklarującymi obniżenie śladu węglowego, ale również budować korytarze poprawiające chłodzenie urządzeń w serwerowniach, wyłączać nieużywany stary sprzęt informatyczny, czy też np. automatycznie wyłączać monitory po standardowych godzinach pracy. 

Natomiast ponad wszystko i przede wszystkim chcemy centralizować, wirtualizować i konsolidować nasze systemy w serwerowniach, tak jak zrobiliśmy to w przypadku budowy fabryki autobusów. 

GB: Parę przykładów z życia wziętych, jeżeli chodzi o zieloną energię, czy też działania w tym zakresie. Ja bym zaczął od rzeczy podstawowej, czyli od oszczędności energii, dlatego że o zielonej energii można mówić bardzo dużo, ale najprościej jest zacząć od tego, żeby tę energię w sposób sensowny oszczędzać, i takich przykładów z grupy mamy bardzo wiele. 

Przede wszystkim dużo łatwiej jest optymalizować zużycie energii, jeżeli ma się duże Data Center, dlatego że wtedy łatwiej jest wdrożyć nowe rozwiązania technologiczne, i takich rozwiązań technologicznych wdrażamy bardzo wiele. To, o czym powiedział Radek, czyli Zielona energia dla naszych Data Centrów jest oczywiście jedną z rzeczy, którą zrobiliśmy w ostatnim czasie i to jest podstawa, natomiast jest kilka elementów, które można zrobić tylko w sytuacji, kiedy faktycznie ma się odpowiednio zoptymalizowany Data Center. I np. takim elementem jest optymalizacja klimatyzacji vs to, co faktycznie jest używane do zasilania sprzętu IT. 

Jest taki wskaźnik QE, który mówi o tym, na ile takie Data Center jest optymalne i optymalizacja tego wskaźnika PUE polega na wielu rzeczach. Na wymianie klimatyzacji, wdrażaniu nowych jednostek klimatyzacji, używaniu np. powietrza do chłodzenia. Są znane przykłady ze świata, w których wykorzystuje się wodę, np. fiordów gdzieś tam w Skandynawii. To są bardzo fajne case’y i one pokazują rzecz pierwszą, że oszczędzenie to już jest istotny wpływ na to, żeby być bardziej zielonym. 

Potem zaczynają się dalsze kroki, w których można wdrażać technologie zupełnie nowe, takie jak np. zamiana baterii w UPS-ach na urządzenia typu DRUPS, gdzie korzystamy z takiej wirującej masy, i nie potrzebujemy w ogóle baterii, a baterie mają to do siebie, że po kilku latach niestety się psują, trzeba je wymienić, utylizacja baterii jest trudnym elementem. To też przykład wejścia w stronę energii zielonej. 

I trzeci przykład, który próbujemy zastosować, jest bardzo nowy i na razie na świecie jest mało przykładów, gdzie można wykorzystać tego typu rozwiązania, ale to jest temat agregatów, które w normalnej sytuacji pracują na paliwie, czyli takim klasycznym paliwie, które niestety, jeśli włączymy silniki agregatów, zaczyna generować zanieczyszczenia. Natomiast poszukujemy w tej chwili agregatów na wodór, jako że jesteśmy jako grupa producentem wodoru, który jest takim mechanizmem stabilizacji przy produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Chcemy sprawdzić możliwość wykorzystania agregatów wodorowych. 

To byłoby takie bardzo praktyczne zastosowanie tego, co w naszej strategii grupy jest wpisane jako właśnie wodór. 

Jest taki wskaźnik QE, który mówi o tym, na ile takie Data Center jest optymalne i optymalizacja tego wskaźnika PUE polega na wielu rzeczach. Na wymianie klimatyzacji, wdrażaniu nowych jednostek klimatyzacji, używaniu np. powietrza do chłodzenia. Są znane przykłady ze świata, w których wykorzystuje się wodę, np. fiordów gdzieś tam w Skandynawii. To są bardzo fajne case’y i one pokazują rzecz pierwszą, że oszczędzenie to już jest istotny wpływ na to, żeby być bardziej zielonym.

 

Super, dziękuję za te przykłady. Z tego co powiedzieliście, widzę tutaj przynajmniej takie dwa istotne komponenty. Dostarczanie zielonej energii, czyli takiej wytworzonej, powiedzmy, w sposób mniej inwazyjny dla środowiska, jak również różnego typu optymalizacje hardware’owe, które na poziomie sprzętu, na poziomie Data Center i całego tego hardware’u, który działa wokoło, jest w stanie też zmniejszać ten ślad węglowy. 

Czy możemy w jakiś sposób do tego podejść też na poziomie optymalizacji samych procesów, na poziomie optymalizacji tego jak IT szeroko rozumiane działa? 

 

MK: Tutaj mamy bardzo duże pole do popisu i jednym z trendów bardzo mocno ostatnio widocznym na rynku od wielu lat, ale wciąż przyspieszającym, to jest oczywiście obszar chmury. Dlaczego chmura może mieć wpływ na zmniejszenie zużycia energii? Między innymi dlatego, że dzięki chmurze optymalizujemy różnego rodzaju procesy wewnątrz w IT. I tu mamy kilka różnych interesujących zagadnień. 

Pierwszy z nich – skalowalność. Zwróćcie uwagę, że w chmurze zasoby dobieramy pod konkretny workload, który w tej chmurze uruchamiamy i pod moment, w którym się akurat znajdujemy, czyli jest np. większe obciążenie albo mniejsze obciążenie naszej aplikacji i nie musimy cały czas zasilać naszych serwerów, tę samą stałą ilością energii, niezależnie od tego, czy one pracują, czy nie pracują. 

Co więcej, w świecie chmur, pod spodem trochę, pod tymi chmurami jest coś takiego jak wskaźnik konsolidacji, on wynika z technologii samej wirtualizacji, w której jeden rdzeń procesora, fizycznego procesora możemy podzielić na kilka wirtualnych procesorów i te wirtualne procesory przydzielać do aplikacji, które być może w tym momencie dużej mocy obliczeniowej nie potrzebują, ale procesor muszą mieć, bo nie można mieć aplikacji czy systemu operacyjnego, który nie ma żadnego procesora w danym momencie. 

Tak że już ten wskaźnik konsolidacji i skalowalność powodują, że istotne oszczędności po stronie zużycia energii się pojawiają. Wskaźnik konsolidacji może być różny, to może być 1–6, 1–20, w zależności od wydajności aplikacji, od dostawcy chmury, od wydajności sprzętu, od wielu różnych czynników, ale on rzeczywiście istotnie redukuje zużycie energii. 

Ale to są podstawy. Idąc dalej, wyobraźmy sobie disaster recovery, czyli Taki scenariusz, w którym musimy zbudować środowisko zapasowe do podstawowego środowiska przetwarzania danych. W klasycznej technologii jeszcze 10–15 lat temu zbudowalibyśmy po prostu zapasowe centrum danych, w którym umieścilibyśmy zapasowe serwery z zapasową aplikacją, z zapasowymi danymi, a później byśmy to wszystko włączyli do prądu i solidnie co miesiąc rachunki za prąd opłacali. 

I znowu, patrząc na chmurę, chmura to jest automatyzacja przede wszystkim, więc możemy zautomatyzować środowiska zapasowe w taki sposób, żeby one były kreowane dopiero wtedy, kiedy są naprawdę potrzebne. W sytuacji, kiedy mamy awarię naszego podstawowego środowiska, możemy uruchomić kod. Ten kod stworzy gdzieś u jakiegoś dostawcy, gdzieś w miejscu wcześniej przygotowanym w chmurze, kopię naszego środowiska produkcyjnego i zacznie wtedy dopiero konsumować energię. 

Dotknęliśmy automatyzacji procesu, więc mamy też środowiska testowe, środowiska deweloperskie, wytwórcze środowiska, które włączamy tylko wtedy, kiedy musimy coś zrobić. Chcemy przetestować aplikację, włączamy, testujemy, wyłączamy i znowu przestajemy zużywać energię. Tak że chmura, a właściwie automatyzacja procesu w IT w chmurze, konkretnie rzecz biorąc, powoduje niebagatelne oszczędności w zużyciu energii. W zasadzie ja nie znam lepszej technologii chyba dzisiaj, która pozwalałaby wycisnąć więcej ze sprzętu. Wirtualizacja powoduje wyciśnięcie każdego taktu procesora i zużycie go efektywnie. Jakby nie ma pustych przebiegów, które de facto są kosztochłonne. 

Dotknęliśmy automatyzacji procesu, więc mamy też środowiska testowe, środowiska deweloperskie, wytwórcze środowiska, które włączamy tylko wtedy, kiedy musimy coś zrobić. Chcemy przetestować aplikację, włączamy, testujemy, wyłączamy i znowu przestajemy zużywać energię. Tak że chmura, a właściwie automatyzacja procesu w IT w chmurze, konkretnie rzecz biorąc, powoduje niebagatelne oszczędności w zużyciu energii. W zasadzie ja nie znam lepszej technologii chyba dzisiaj, która pozwalałaby wycisnąć więcej ze sprzętu. Wirtualizacja powoduje wyciśnięcie każdego taktu procesora i zużycie go efektywnie. Jakby nie ma pustych przebiegów, które de facto są kosztochłonne. 

 

Z tego, co powiedzieliście, myślę, że płynie jednak troszkę optymizmu, że co prawda oczywiście zmagamy się jako ludzkość, jako cywilizacja z tymi problemami środowiskowymi, ale mamy już różnego typu narzędzia od takich czysto energetycznych po optymalizacyjne, o których tutaj Maciek wspominał, żeby o tę zieloną energię w IT zadbać. To jest jakiś tam temat, czy jakaś możliwość, którą już teraz mamy, ale oczywiście nie możemy na tym poprzestać, musimy myśleć o przyszłości i tutaj myślę, że wchodzimy na temat takiej zrównoważonej właśnie przyszłości. 

I chciałbym zacząć od tematu, od takiej wiadomości, która się pojawiła o partnerstwie grupy Polsat Plus z Google Cloud, bo myślę, że to nam pozwoli też dojść do tej optymalizacji i energetycznej, i kosztowej. Chciałbym Was zapytać o to, jakie były kluczowe założenia tej optymalizacji i jakie korzyści obustronne z niej wypłynęły. 

 

GB: Przede wszystkim należy powiedzieć o tym, że to partnerstwo jest dwustronne, tzn. każda ze stron tego partnerstwa odnosi konkretne korzyści. Pierwszą częścią jest partnerstwo w obszarze energetycznym, gdzie podpisana została umowa między grupą Polsat Plus a Googlem na dostarczenie zielonej energii z konkretnej lokalizacji, z farmy Przyrów na południu Polski, która jest właśnie budowana i będzie dostarczać czystą energię do serwerowni Google’a. 

Oczywiście nie bezpośrednio, bo model dostarczania w Polsce jest modelem takim, gdzie mamy jeszcze sieć dystrybucyjną, ale Google będzie miał zagwarantowane, że to, co zużywa, trafia do tej sieci z odnawialnego źródła energii, czyli z farmy wiatrowej. To jest pierwsza część tego partnerstwa. 

Natomiast druga część partnerstwa, bardzo ważna dla nas i pewnie Radek powie o tym trochę więcej, to jest możliwość modernizacji technologicznej naszej infrastruktury IT, czyli przeniesienie różnych rozwiązań, które mamy lub które będziemy budować do chmury i to jest dla nas olbrzymia szansa, żeby skorzystać i z nowoczesnych rozwiązań, i ze zmiany podejścia do wdrażania rozwiązań, które tak naprawdę daje nam chmura. W zupełnie inny sposób takie aplikacje się buduje, w zupełnie inny sposób się nimi zarządza. I też dużo łatwiej jest je też wyłączać, o czym wiemy, że w obszarze IT wyłączenie aplikacji w normalnym środowisku często jest bardzo trudne. Natomiast sposób wdrażania w chmurze od razu ułatwia nam również wyłączanie pewnych środowisk. 

 

Tak, myślę, że tego typu partnerstwa, mimo to, że są obustronne, mimo to, że przynoszą korzyści jednej i drugiej stronie, nie mogą się obyć bez różnego typu wyzwań. O takich technologicznych, z którymi pewnie najprościej sobie gdzieś na koniec dnia poradzić, po takie bardziej organizacyjne, które wymagają więcej czasu. No właśnie, z jakimi wyzwaniami tutaj trzeba było sobie poradzić przy takim partnerstwie? 

 

RS: Przede wszystkim chciałbym zwrócić uwagę, że to partnerstwo jest dwustronne, ale i wielowymiarowe. I warto podkreślić, że obecnie jest to jeden z największych kontraktów w tej części Europy, zarówno w przypadku zielonej energii, jak i na dostarczanie usług chmurowych. 

Co więcej, podpisując ten kontrakt i rozpoczynając współpracę z Google Cloud, mamy w zamierzeniach również inne obszary, na których chcemy naszą współpracę i partnerstwo rozwijać. 

Co do wyzwań, to w IT grupy Polsat Plus aktualnie utrzymujemy i rozwijamy ponad 800 aplikacji wykorzystywanych w różnej skali. Do każdej z nich potrzebujemy środowisk produkcyjnych, testowych czy też programistycznych. a intensywność ich wykorzystania zmienia się w zależności od aktywności biznesowej, którą w oczywisty sposób bardzo trudno przewidzieć. 

Dlatego poza wyzwaniem, jakim jest opanowanie zupełnie nowej technologii wykorzystywanej do przeniesienia rozwiązań do nowego środowiska wykonawczego, realizując ten kontrakt, będziemy mieli do czynienia z różnorodnymi modelami, scenariuszami przenoszenia aplikacji do środowisk chmurowych z odmiennym, i na co bardzo liczę, efektywnym sposobem planowania i wykorzystywania zasobów niezbędnych do wytworzenia, przetestowania, jak i uruchomienia. 

Co więcej, czeka nas opracowanie szczegółowego planu takiej migracji na podstawie kryteriów, które będziemy musieli zdefiniować, bo dla każdej wydzielonej organizacji, spółki, grupy systemów czy technologii zbiór takich kryteriów będzie różnorodny i zależny od bardzo wielu czynników, takich jak technologia, architektura, zdolności wytwórcze, ale także planowany rozwój biznesu, czy też możliwości zaburzenia ciągłości przetwarzania. 

W ostateczności będziemy też modyfikować nasz proces inwestycyjny wraz ze zmianą modelu wytwarzania nowych systemów, starając się wykorzystać w większym stopniu podejście zwinne. Wynikać to będzie z innego niż dotychczas sposobu współpracy z klientem końcowym, jak i tym wewnętrznym, który będzie korzystał z bardzo rozbudowanej już palety usług naszej grupy kapitałowej. 

Ponadto w trakcie realizacji tego projektu będziemy chcieli znacząco zmniejszyć nasz obecny dług technologiczny, a powiększyć wskaźnik konsolidacji i wirtualizacji istniejącego środowiska IT. Tym samym chcemy doprowadzić do skrócenia czasu wdrożeń, zachowując przy tym ciągłość działania kluczowych procesów biznesowych, ale czasami będziemy też kreować nowe pomysły i wartości biznesowe. 

Dodatkowo zamierzamy też upowszechnić dotychczasowe podejście zero downtime i hot deployment, które w obecnych warunkach było bardzo utrudnione. Dlatego nie jest to takie proste przeniesienie infrastruktury z jednego środowiska do innego. Mam nadzieję, że tym działaniem doprowadzimy, co jak powszechnie wiadomo, nie jest zadaniem w informatyce banalnym, do znaczącej redukcji liczby istniejących aplikacji, wyłączając po prostu je, a w zamian będziemy oferować te same funkcjonalności biznesowe w nowoczesnych, skonsolidowanych systemach informatycznych, które zużywać będą znacznie mniejszą ilość energii. 

Po tak rozbudowanym wstępie łatwo zorientować się, że będzie to wyzwanie przede wszystkim organizacyjne, planistyczne, powodujące zmianę procesów biznesowych większości grupy, ale przede wszystkim zmagające się z rewolucyjną zmianą mentalności i kultury organizacyjnej, Nie tylko zespołów IT, ale wszystkich uczestników procesu. 

 

Duże wyzwanie, ale myślę sobie też, że to całkiem spora okazja i sposobność do tego, żeby się rozwijać. Tutaj może takie pytanie, że tak powiem uzupełniające, czy dopełniające dla Ciebie pewnie, Radek. Czy myślisz, że to jest taka już niezbędna droga, w sensie taka, której nie da się uniknąć? Zastanawiam się, czy tego typu partnerstwa są jakimś sposobem na rozwijanie biznesu, czy też raczej czymś, co jest już wymuszone niejako przez rynek i przez konkurencję. 

 

RS: Nasze partnerstwo grupy Polsat Plus z Google Cloud z pewnością jest unikalnym sposobem zaoferowania sobie nawzajem tego, co oferujemy na rynku na bardzo korzystnych warunkach. W tym przypadku dla każdej ze stron jest to sposób na rozwój swojego biznesu i próba odniesienia obopólnych korzyści. 

Osobiście uważam, że chmura nie jest jedynym dostępnym sposobem osiągania celów biznesowych. Nie jest tak, że jest czymś obowiązkowym i wymuszonym, bez czego nie da się dziś funkcjonować w dzisiejszym biznesie. Oczywiście najwięksi dostawcy oprogramowania zachęcają nas do tego kierunku, ale z pewnością istnieją alternatywne sposoby opóźniania, jak i unikania wykorzystywania rozwiązań chmurowych. 

Co więcej, znane są w Europie przypadki, gdzie wykorzystywanie chmury spowodowało nieprzewidywalny wzrost kosztów IT. Dlatego wydaje mi się, że chmura nie jest celem w samym sobie, a jedynie jedną z możliwych metod, dzięki której można osiągnąć zamierzony efekt. 

Nie zawsze to będą proste oszczędności wynikające z porównania kosztu infrastruktury dostępnej we własnej serwerowni, ale mogą to być inne korzyści, takie jak niezawodność, skalowalność, czy też czas dostarczania rozwiązań. I w każdej organizacji warto podjąć taką próbę odpowiedzi na te pytania, czy wszystkie systemy muszą mieć wydzieloną infrastrukturę, czy każdy z posiadanych systemów ma zapasowe centrum działania, albo jaki jest czas odtwarzania obecnie działającego środowiska po awarii. I ile to wszystko kosztuje teraz, a ile będzie kosztowało. 

 

Rozumiem.

 

Czy rolą Oktawave, tutaj do Ciebie, Maciek, kieruję pytanie, w tym przypadku jest zapewnienie, żeby ten proces migracji (niełatwy proces) się udał? 

MK: Żeby odpowiedzieć na to pytanie, to warto by było chyba się cofnąć pewnie półtora roku temu do momentu, kiedy nastąpiła taka drobna zmiana na rynku, mianowicie Oktawave stało się częścią grupy Polsat Plus (grupy Netia i szerzej grupy Polsat Plus). 

Nie wiem, czy to przypadek, czy też strategiczne myślenie, ale tak się faktycznie potoczyło. Jest to o tyle interesujące, że Oktawave jest spółką dostarczającą kompetencje chmurowe. I mamy u siebie na pokładzie zarówno inżynierów i specjalistów, architektów od chmur takich jak Google, mamy też swoją własną platformę, którą wykorzystujemy pewnie bardziej butikowo, dostosowując ją do niestandardowych oczekiwań klientów. Tak czy inaczej, jesteśmy organizacją, która posiada dość szerokie kompetencje chmurowe. 

Dzisiaj, będąc w grupie Polsat Plus, jesteśmy w stanie pewnie w wielu procesach pomóc. Tutaj musimy postawić pytajnik, dlatego że pewnie słuchacze znają sobie sprawę z tego, a jeśli nie, to nie, to może na świetle trochę, grupa Polsat Plus to jest rzeczywiście ogromna struktura. To nie jest tylko Polkomtel, to nie jest tylko Netia, to jest szereg naprawdę dużych przedsiębiorstw, które mają różne modele biznesowe, które działają w różnych obszarach na rynku, które są na różnym poziomie dojrzałości technologicznej. I przedsięwzięcie „przenieśmy wszystko do chmury” to jest absurdalnie skomplikowane przedsięwzięcie i tego rodzaju spółka jak Oktawave  jest w stanie w pewnych obszarach pomóc, ale na pewno nie jest w stanie zrobić wszystkiego i myślę, że nie ma dzisiaj nikogo, kto byłby w stanie podjąć rękawicę i powiedzieć: Ja to zrobię od początku do końca. 

To nie jest tylko przeniesienie infrastruktury, tak jak Radek powiedział, z jednej strony na drugą stronę, ale to jest modernizacja procesów biznesowych, to jest zmiana procesów biznesowych, zmiana procesów w IT. Bardzo często pewnie będzie to związane ze zmianą platformy technologicznej, czasami pewnie będzie związane tylko z przeniesieniem, ale wszędzie tam będą potrzebni ludzie, których Oktawave zamierza dostarczyć. Zamierzamy dostarczyć kompetencje przede wszystkim w postaci inżynierów, których dzisiaj mamy, i pewnie będziemy w kolejnych latach dość intensywnie takich kompetencji na rynku poszukiwać, starając się zaspokoić jak najwięcej potrzeb w tym procesie migracji. 

Jedno słowo komentarza co do tego, co powiedział przed chwilą Radek. Rzeczywiście infrastruktura w chmurze nie jest warta starań. Znaczy, infrastruktura w chmurze jest i będzie droższa niż infrastruktura on-premisowa, bo ma już za sobą pewien narzut związany z wirtualizacją, z obsługą, z procesami, z oprogramowaniem platformy itd. To nie jest infrastruktura, którą możemy kupić w sklepie przecież. 

Natomiast istotne jest, żeby pamiętać o tym, że optymalizacja czy też redukcja kosztów całościowych systemów IT wynika nie tylko z infrastruktury, ale także ze zmiany procesów IT, szybszego procesu developmentu, szybszych procesów testów, innego modelu DRC. Jest wiele składowych, czy wręcz wykorzystywaniu gotowych komponentów chmury, w obszarze platformy ze serwis do budowy aplikacji i też tańszego developmentu tych aplikacji. Więc nie można na to patrzeć tylko przez pryzmat kosztów infrastrukturalnych, na tę chmurę trzeba spojrzeć całościowo. 

A jeszcze raz, wracając do początku, w tak dużej grupie, z tak wieloma różnego rodzaju aplikacjami, procesami biznesowymi, jest wiele miejsca, gdzie Oktawave będzie w stanie pomóc przez najbliższe 10 lat przynajmniej. 

GB: Ja bym chciał tutaj nie zgodzić się z jedną częścią wypowiedzi Maćka. Maciek powiedział, że bardzo trudno jest znaleźć takich, którzy powiedzą, że zrobią. Takich, którzy powiedzą, że zrobią, to bardzo łatwo jest znaleźć. Gorzej jest znaleźć takich, którzy faktycznie zrobią i dlatego mamy Oktawave na pokładzie. 

MK: Tak, to prawda, mamy trochę doświadczenia, zresztą pracując też dla przecież bardzo dużych instytucji finansowych w kraju, migrując np. jeden z największych polskich banków do chmury Google’a, więc będziemy w stanie te kompetencje wykorzystać, mam nadzieję. 

 

Tak, to jest transformacja, to jest zmiana, która została zapoczątkowana, ale wszyscy tutaj, jak jesteśmy zgromadzeni, wiemy, że to zazwyczaj trochę trwa i trudno jest powiedzieć, że już ta transformacja dobiegła końca, praca została wykonana, ponieważ wiemy, że w tym okresie technologia się zmienia i tutaj nie można się zatrzymać w miejscu. 

Chciałbym chwilkę wrócić do tematu zarządzania zasobami, bo tutaj dotknęliście właśnie tego wątku na kilku takich, mam wrażenie, obszarach. Takie zasoby czysto energetyczne, czy czysto hardware’owe, jak również takie związane chociażby z tymi niewykorzystanymi taktami procesora, o których Maciek powiedział. 

To wszystko jest ważne. Ale wiecie, żyjemy teraz w takim czasie, że żaden podcast technologiczny nie może się obyć bez wspomnienia o AI czy machine learningu i chciałbym Was zapytać, czy te technologie, te zjawiska, jakkolwiek chcemy sobie tutaj to ująć, mogą być jakoś wykorzystane, żeby jeszcze lepiej właśnie zasobami IT zarządzać, a w efekcie przekładać się na taki mniejszy impakt, mniejszy gdzieś wpływ na środowisko?

 

GB: Ja uważam, że obszar AI czy machine learningu to jest taki obszar, w którym już udowadnialiśmy, że możemy bardzo dużo osiągnąć. Obszar ML-owy w grupie Polsat Plus jest wykorzystywany od bardzo dawna. Mamy bardzo dużo modeli analitycznych stworzonych przy pomocy machine learningu w zakresie wspomagania procesu aktywacji, wybierania ścieżek windykacyjnych, wybierania tego, co sprzedawać klientom, weryfikowania, jakie jest ryzyko czernu, tak że ten obszar jest nam bardzo dobrze znany i to jest dosyć fajnie wbudowywane w różnego rodzaju procesy biznesowe. 

W tym obszarze na pewno dało się zrobić wiele, wiele zostało zrobione. Natomiast jeżeli chodzi o AI, jesteśmy na dosyć wczesnym etapie rozwoju i technologii i przede wszystkim sposobu wykorzystania, ale również rozwiązania kwestii prawnych. Pewnie nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że w świetle polskiego prawa utwór to jest coś, co powstaje rękami człowieka, a jeżeli coś zostanie wygenerowane przez sztuczną inteligencję, to wtedy utworem już nie jest. I to rodzi za sobą poważne konsekwencje z punktu widzenia własności i praw do wytworzonego produktu. I wszyscy, którzy AI się zajmują, powinni być świadomi tego, że to jest jedna z pierwszych rzeczy, która jest do rozwiązania. 

Jeżeli chodzi o obszary zastosowania AI, to w tej chwili jest kilka bardzo popularnych, które moim zdaniem przynosić mogą bardzo duże korzyści, ale to są głównie korzyści z punktu widzenia wykorzystania ludzi. To są takie obszary jak np. generowanie automatyczne tekstów i obrazów w działalności marketingowej. To jest obszar przeszukiwania dokumentacji systemowej i odpowiadania na pytania w momencie, kiedy tworzy się nowe rozwiązania. I to jest oczywiście obszar wsparcia kodowania, gdzie pojawia się bardzo wiele ciekawych rozwiązań, ale jest też problem, o którym dobrze wiemy, czyli problem związany z tym, że czasami sztuczna inteligencja ma halucynacje i tworzy rzeczy, które wymagają weryfikacji, bo kod wygenerowany po pierwsze może zawierać błędy ze względu na halucynacje, ale może też zawierać niestety problemy związane z bezpieczeństwem, bo może zawierać celowo wprowadzony gdzieś do takiego modelu przez kogoś rozwiązania, które będą takie bezpieczeństwo niestety naruszać. 

Tak że w tych obszarach potencjał jest bardzo duży, ale jesteśmy naprawdę na początku drogi. Ja uważam, że dzisiaj jesteśmy mniej więcej w takiej sytuacji w Polsce, jeżeli chodzi o stosowanie AI, jak pięć lat temu byliśmy, jeżeli chodzi o stosowania chmury. To był moment, kiedy nie było doświadczeń, nie było regulacji, nie było rekomendacji różnego rodzaju organizacji co do tego, jak coś rozwiązać. I w takim momencie jesteśmy również teraz. Jeśli pojawią się regulacje, jeśli pojawią się rekomendacje co do sposobu używania AI bezpiecznie i z zachowaniem praw własności intelektualnej, to wtedy będziemy mogli mówić o tym, że ten obszar będzie obszarem rozwojowym. 

Na razie to są głównie testy, to są ciekawe zastosowania techniczne, natomiast wydaje mi się, że jeszcze trochę czasu potrzebujemy do tego, żeby to były rozwiązania biznesowe, które przynoszą konkretną wartość.

RS: Niezależnie od rozterek prawnych, czy też pojawiających się dziś problemów z wykorzystaniem sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, narzędzia te w dużych przedsiębiorstwach w znacznym stopniu zautomatyzują zarządzanie posiadanymi zasobami. Warto zwrócić uwagę, że poza zasobami ludzkimi również są takie zasoby jak procesory, pamięć dyskowa czy zasoby sieciowe. 

Dziś sztuczna inteligencja w większości przypadków jest przeważnie wykorzystywana do wykrywania anomalii lub prawidłowości w trakcie przetwarzania ogromnej ilości danych. W przyszłości według mnie będą to przede wszystkim narzędzia do wspomagania klienckich decyzji zakupowych, a wręcz ich inicjowania. 

Zupełnie innym zastosowaniem sztucznej inteligencji będzie automatyzacja kontaktów z klientem i przetwarzanie o nim zgromadzonych informacji pochodzących z bardzo wielu kanałów i to w dodatku w czasie rzeczywistym. 

Dlatego wydaje mi się, że w niedalekiej przyszłości znaczna część zasobów operacyjnych w takich organizacjach jak Grupa Polsat Plus, oferujących bardzo szeroką gamę usług telekomunikacyjnych, telewizyjnych czy też energetycznych, zostanie zwyczajnie zastąpiona przez automaty wyposażone w elementy rozpoznawania mowy, obrazu czy też uczenia się i interakcji z człowiekiem. W konsekwencji część zasobów operacyjnych zostanie zastąpiona przez automaty i przeniesiona do bardziej skomplikowanej… 

MK: Ja do tego podejdę trochę bardziej filozoficznie, bo wydaje mi się, że popularyzacja AI w obszarze biznesu jest w jakimś sensie pochodną tego, jak szybko AI trafia pod strzechy do naszych domów i jak szybko my jako ludzie nauczymy się z tym oprogramowaniem w zasadzie wchodzić w interakcję. 

Tu mam taką małą anegdotkę. Wczoraj wieczorem rozmawiałem z moją żoną na temat właśnie AI i I zainstalowałem na jej telefonie Chat GPT. I wzbudziło to tak ogromne zainteresowanie, że chyba do 23 siedzieliśmy wspólnie z żoną przy tym telefonie, zadając różne kreatywne pytania, od modeli biznesowych po różnego rodzaju trudne zagadki. Ale to jest ten moment, w którym ludzie zaczynają rozumieć, do czego można wykorzystać tę technologię.

A to wydarzenie wczoraj wieczorem miało miejsce dlatego, że moja małżonka pracuje w edukacji i poprzedni dzień spędziła na szkoleniu zorganizowanym przez chyba Ministerstwo Edukacji na temat Chata GPT, czyli jak nauczyciele mają sobie radzić z Chatem GPT w szkołach. A kompletnie nic z tego nie zrozumiała, jakby wykład był prowadzony tak monotonnie, że puenta z perspektywy mojej żony była taka: Kurczę, przecież to takie Siri. I wtedy ja podchwyciłem temat, mówiąc, nie, to nie jest Siri, to jest zupełnie coś innego i wtedy okazało się, że to, co można zrobić z Chatem GPT wywołuje dreszcz emocji na osobach, które nigdy z tym wcześniej nic wspólnego nie miały. 

I teraz do brzegu. My jesteśmy ludźmi, my wchodzimy w jakieś interakcje z technologią w domach, w swoim prywatnym życiu. Zobaczcie, jakby chmury, początek chmur, nie wiem, jakiś dropbox, pewnie jakby takie bardzo podstawowe zastosowania różnego rodzaju technologii takich szeroko dostępnych, Gmail, takie usługi współdziałające, to są jakieś takie podstawowe chmury. I trochę tak pewnie będzie z AI. My zaczniemy używać AI w domu, a potem zaczniemy ją przenosić do biznesu, chcąc ułatwić sobie pracę i stosując te mechanizmy. 

I to, co my dzisiaj mówimy à propos AI, to jak widzimy je zastosowanie, może tak będzie, może tak nie będzie. Możemy wykorzystać pewnie AI, tak jak Radek powiedział, w kanałach komunikacji z klientem, pewnie w jakichś częściach serwisów internetowych, Ale tego jeszcze nie wiemy. To zgadujemy trochę i potrzebni są odważni, którzy to wdrożą. 

I ostatni przykład. Od 24 godzin nie mam prądu w domu. To oznacza, że próbuję się dodzwonić do PGE. A Radek à propos właśnie kanałów komunikacji z klientem. Dzwonię do tego PGE, już po raz nie wiem, który i zwykle czekam z godzinę na połączenie, bo najpierw muszę wytrzymać ze 40 minut, gdzie słucham, gdzie te awarie wystąpiły w miejscowościach i obszarach w ogóle ze mną niezwiązanych. Ale słucham, jak cały obwarzanek wokół Warszawy nie ma prądu i wszystkie ulice i numery, domy i w ogóle wszystkie wsie. Oczywiście moje tam nie ma, więc czekam 40 minut, żeby się dowiedzieć od konsultanta, że u mnie także może tego prądu faktycznie jeszcze przez ładnych parę godzin nie być. 

Ale gdyby tam było jakieś AI, to być może mógłbym po prostu zapytać takiego AI, ej, tu mieszkam, kiedy będzie prąd i nie musiałbym czekać te 40 minut, wysłuchując tych wszystkich komunikatów. To są te miejsca, gdzie analiza matematyczna i analiza statystyczna, czym de facto jest AI, przynajmniej w tym momencie, mogłaby wyraźnie poprawić komfort naszego życia. 

GB: Maćku, ale tam jest zastosowany AI, bo w momencie, kiedy ty dzwonisz, oni doskonale wiedzą, że ty nie masz prądu i zupełnie nie ma sensu, żebyś zajmował im czas, rozmawiając z nimi, bo co mogą ci powiedzieć? – Naprawiamy. 

A wracając jeszcze do kwestii zasobów, bo rozmawialiśmy głównie w kontekście zasobów wewnętrznych. Warto zwrócić uwagę na to, że sam AI jako rozwiązanie technologiczne wymaga olbrzymiej ilości zasobów, które są potrzebne do tego, żeby to mogło działać. To są zasoby obliczeniowe, często jakieś karty graficzne czy farmy kart graficznych, które działają sobie, żeby AI udzielił nam jakiejś odpowiedzi. I na razie jest kłopot polegający na tym, że model biznesowy jeszcze nie jest w żaden sposób zamknięty. Nie ma sensownych modeli kupienia AI. Część z firm zastanawia się nad tym, ile właściwie powinno się płacić za tego typu rozwiązania, a już nie mówiąc o tym, żebyśmy mieli dobrze policzony model wykorzystywania tego typu rozwiązań. 

Wydaje mi się, że jesteśmy w takim momencie, kiedy za chwilę okaże się, że poziom inwestycji w obszarze AI, który jest bardzo duży, powolutku będzie się kończył i będzie problem polegający na tym, jak zacząć na tych rozwiązaniach zarabiać. Oczywiście w tej chwili inwestują najwięksi, czyli Google, Microsoft – w rozwój tej technologii. Natomiast worek nie jest workiem bez dna. Każde finansowanie kiedyś się kończy. Jest pytanie, w którą stronę rozwiązania AI pójdą i ile będziemy za nie musieli zapłacić, żeby móc z nich po prostu korzystać. 

Warto zwrócić uwagę na to, że sam AI jako rozwiązanie technologiczne wymaga olbrzymiej ilości zasobów, które są potrzebne do tego, żeby to mogło działać. To są zasoby obliczeniowe, często jakieś karty graficzne czy farmy kart graficznych, które działają sobie, żeby AI udzielił nam jakiejś odpowiedzi. I na razie jest kłopot polegający na tym, że model biznesowy jeszcze nie jest w żaden sposób zamknięty. Nie ma sensownych modeli kupienia AI. Część z firm zastanawia się nad tym, ile właściwie powinno się płacić za tego typu rozwiązania, a już nie mówiąc o tym, żebyśmy mieli dobrze policzony model wykorzystywania tego typu rozwiązań.

 

To jest taki fascynujący teraz czas, kiedy widzimy, jak ta technologia dopiero nabiera swojego finalnego kształtu, ale bardzo ważne jest też to, że ma ona wpływ na tak wiele różnych aspektów naszego życia, od jakiejś zabawy i rozrywki, o której tutaj Maciej wspominał, po wręcz optymalizację infrastruktury, wykrywanie fraudów i tego typu już bardzo poważne zastosowania. 

Powtórzę, że jakiś tam optymizm wypływa z tego, co mówicie w kontekście zielonej energii w IT, mamy jakieś obecnie już mechanizmy, żeby ją kształtować, żeby podnosić jej poziom. AI, machine learning też mogą być przykładami tych technologii, które w przyszłości jeszcze bardziej przyczynią się do tego, że ślad węglowy, który pozostawiamy po naszych obliczeniach, będzie mniejszy, i też właśnie to partnerstwo, o którym tutaj mówiliśmy, też jest przykładem jak najbardziej tego ograniczenia właśnie śladu węglowego i zwiększania udziału zielonej energii. 

Bardzo Wam dziękuję za rozmowę. 

Dzisiaj moimi gośćmi byli Maciej Kuźniar, Grzegorz Bartler i Radosław Semkło. 

Dziękuję, Panowie. 

 

MK: Dziękuję bardzo. 

GB: Dzięki.

RS: Dzięki.

 

Na koniec chciałbym Was jeszcze zapytać, gdzie możemy Was znaleźć w internecie, albo gdzie możemy słuchaczy odesłać, żeby dowiedzieli się więcej. 

 

RS: W internecie można mnie znaleźć służbowo na moim profilu LinkedIn. Publikuję tam od czasu do czasu, co ciekawego, służbowo udaje mi się robić w grupie Polsat Plus.

GB: Służbowo można znaleźć mnie na LinkedIn. Prywatnie wszyscy wiedzą, że na Facebooku, więc bardzo łatwo dotrzeć. 

MK?: A mnie i służbowo, i prywatnie można znaleźć i na LinkedIn, i na Facebooku, ale także pewnie w Google. Dzięki. 

 

Idealnie. Bardzo Wam dziękuję. 

Oczywiście wszystkie te linki i namiary na Was znajdą się w notatce do odcinka. Z mojej strony jeszcze raz bardzo dziękuję. Do usłyszenia. 

 

MK: Dziękuję bardzo. 

RS: Bardzo dziękuję za rozmowę.

GB: Dziękuję.

 

I to na tyle z tego, co przygotowałem dla Ciebie na dzisiaj. Po więcej wartościowych treści zapraszam Cię do wcześniejszych odcinków. A już teraz, zgodnie z tym, co czujesz, wystaw ocenę, recenzję lub komentarz w aplikacji, której słuchasz lub w social mediach. 

Zawsze możesz się ze mną skontaktować pod adresem krzysztof@porozmawiajmyoit.pl lub przez media społecznościowe. 

Ja się nazywam Krzysztof Kempiński, a to był odcinek podcastu Porozmawiajmy o IT o zielonej energii w IT i strategicznym partnerstwie grupy Polsat Plus z Google Cloud. 

Zapraszam do kolejnego odcinka już wkrótce. 

Cześć!